Son günlerde medyada ve sosyal medyada Şanlıurfa il merkezinde sularla ilgili pek çok haber ve spekülasyon yapılmaktadır. Toplum sağlığı açısından hem içme ve kullanma sularının güvenilir olması hem de su kullanımını azaltacak biçimde şebeke suyuna karşı olumsuz bir yargı oluşmaması son derece önemlidir. Şanlıurfa Tabip Odası olarak toplumsal sorumluluğumuz gereği ŞUSKİ Genel Müdürlüğü ziyaret edilerek kurum yetkililerden bilgi alınmıştır. Şanlıurfa merkezinde sahada çalışan oda üyesi arkadaşlarımızla bazı görüşme ve değerlendirmeler yaptık. Tarafımıza iletilen Su analiz sonuçları ve sahadan hekimlerimizden alınan veriler ŞTO Halk Sağlığı Çalışma Grubu olarak Harran Üniversitesi Halk Sağlığı ABD Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Koruk koordinatörlüğünde değerlendirilmiştir.
Bilindiği gibi 50’den fazla kişiye ve 10 metreküpten fazla su sağlanan yerlerde suda bulunması gereken standartlar 17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik” ile düzenlenmektedir. Yönetmelikte belirlenen standartların sağlanması ve sürdürülmesi için kontrol ve denetleme izlemeleri yapılmaktadır. Bu izlemeler tüketilen suyun miktarına göre belirlenmektedir. Bu standartlara uyulduğu sürece şebeke suyu her zaman güvenli olarak kullanılabilmektedir.
Bu amaçla Şanlıurfa Büyükşehir Belediyesi(ŞBB) tarafından tarafımıza sunulan verilerin son üç aylık kontrol ve denetleme izleme raporları tarafımızca incelenmiştir. Ayrıca, ŞBB Arıtma Tesisi yerinde incelenerek tesis hakkında bilgi alınmıştır.
14/05/2024 tarihli denetleme izlemesinin analizinin Gaziantep Halk Sağlığı Laboratuvarı tarafından yapıldığı ve herhangi bir uygunsuzluk olmadığı belirtilmiştir. Sonuçları gösterir elektronik imzalı kopya dosyada mevcuttu. Yine, 26/03/2024 tarihli serbest siyanür ve sülfür düzeyini gösteren analizlerin Gaziantep Halk Sağlığı Laboratuvarı tarafından yapıldığı, sonuçların mevzuatta belirlenen sınırları aşmadığı gözlendi. Sonuçları gösterir elektronik imzalı kopya dosyada mevcuttu.
Mart-Nisan-Mayıs aylarını gösteren kontrol izlemeleri için üç merkez ilçeden 170 numunenin analiz edildiği ve bunlardan sadece bir numunede 15 Mayıs 2024 tarihinde koliform saptandığı anlaşılmıştır.
Tabip Odamıza verilen sonuçlardan arıtma tesisinden gelen içme sularında toplum sağlığını tehlikeye düşürecek bir sorun gözlenmemiştir. Ancak, kontrol sonuçlarının “UYGUN” olarak verilmesi, ayrıntılı değerlendirme yönünden yorumlarımızı kısıtlamaktadır.
Toplumun doğru bilgilendirilmesi ve şüphelerin oluşmasını önlemek için tüm analiz sonuçlarının analizlerdeki tüm incelemeleri gösterecek şekilde ŞBB’nin web sayfasından paylaşılması yetkililere önerimizdir.
Yine üyelerimizden aldığımız sınırlı bilgilerde; 2023 ve 2024 yılı Nisan ve Mayıs aylarını içerecek biçimde A09(Bulaşıcı ve kökeni tanımlanmamış diğer ve tanımı yapılmamış gastroenterit ve kolit) ve K52(Diğer bulaşıcı olmayan gastroenterit ve kolit) ICD 10 kodu ile yaptıkları taramalarda da vaka sayısında artış olmadığı gözlenmiş olmakla birlikte, gerçek anlamda bir ishal artışı olup olmadığına karar vermek için Halk Sağlığı Başkanlığının erken uyarı sistemi ishal verileri ve bir önceki yılın aynı dönem ishal verilerinin kıyaslanması uygun olacaktır. Yine sahadan (acil servisler, enfeksiyon uzmanları, çocuk hastalığı uzmanları gibi) alınan görüşlerle gerçekte bir ishal artışı varlığı netleştirilmelidir. Bu durum açık değilse su incelemesi ile yürütülecek tartışma anlamını kaybedecektir.
Eldeki verilerin sınırlı olduğu, bölge ve toplum detaylarını içermediği gerçeğini göz ardı etmeden şebekeden sağlanan suda toplum sağlığı açısından bir olumsuzluk gözlenmemiştir.
Temiz içme suyu Halk Sağlığı için ilk sıralarda yer alan olmazsa olmaz bir sağlık hakkıdır. Belediyelerin halka temiz ve ucuz içme suyu ulaştırma sorumluluğu vardır.
Ziyaretlerimizde bizlere bilgi ve veri paylaşan Sn. Emin İzol, Sn. Mustafa Asoğlu ve veri değerlendirilmesinde yer alan başta Prof. Dr. İbrahim Koruk hocamız olmak üzere ŞTO Halk Sağlığı Çalışma Grubu’na teşekkür ederiz.
Şanlıurfa Tabip Odası