Şanlıurfa Tabip Odası İş Sağlığı ve İşyeri Hekimliği Komisyonu olarak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünce, Türk Tabipleri Birliği Genel Başkanlığına gönderilen “6331 sayılı Kanun Kapsamında Verilen Sağlık Raporları” konulu yazı tarafımızca değerlendirilmiş olup, yazı hakkında görüş ve önerilerimiz aşağıda sunulmuştur.

İş Sağlığı ve Güvenliğinin önemi ve konunun müstakil ve kanunda etraflıca düzenlenmesi adına 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 30/06/2012 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren kanunun Madde 15, 3. Fıkrasına göre; “Bu Kanun kapsamında alınması gereken sağlık raporları işyeri hekiminden alınır. 50’den az çalışanı bulunan ve az tehlikeli işyerleri için ise kamu hizmet sunucuları veya aile hekimlerinden de alınabilir. Raporlara itirazlar Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen hakem hastanelere yapılır, verilen kararlar kesindir.” denmektedir.

• Bu madde, birkaç sebep nedeniyle İş sağılığı ve güvenliğini sekteye uğratan, işe giriş raporlarını sadece bir evrak işine dönüştüren bir duruma dönüştürmektedir.
• Çünkü işyerlerinde işçilerin sağlık yönünden işe uygun olup olmadıkları düzenli olarak orayı ziyaret eden işyeri hekimleri tarafından değerlendirilebilir.
• Ayrıca işyeri hekiminin görev ve sorumluluklarında yazdığı üzere, işçilerin sağlık muayeneleri sadece işi giriş sırasında değil, aynı kanunun 1.,2.,3.,4. fıkralarında yazıldığı üzere işin niteliğin değişmesi, kişinin iş kazası ya da hastalık halleri ve periyodik aralıklarla tekrarlanmaktadır. Bu durumun kamu kurumunda ya da Aile hekimliğince takip edilmesini imkansız kılmaktadır.
• Sağlık raporlarının, kamu kurumu ve aile hekimliklerinde alınması, işletmelerde 8 saatlik iş sağlığı güvenliği eğitiminin alınmasının da önüne geçmektedir.
• İşyeri hekimleri hizmet verdikleri işyerlerinin sağlık alanıyla ilgili de değerlendirmeler yaparak, firmaları uyarmakta, ayrıca tespit öneri ve karar defterlerine durumu kayıt altına akmaktadır. Kamu kurumları veya aile hekimlerince bunun yapılması mümkün değildir.
• Aynı kanunda tehlike sınıfından bağımsız, kamu kurumları işyeri hekimi çalıştırma mecburiyeti ertelenmesi sebebiyle, kamu kurumlarına başlayacak işçileri için tehlike sınıfından bağımsız olarak kamu sağlık kurumları ve aile hekimliğinden sağlık raporu alabileceği görüşü iş sağlığı güvenliğinin bütün maddelerine de ters düşmektedir.

Sahada görüldüğü üzere İşe giriş muayenelerinin (İŞKUR’ aracılığıyla gelenler dahil-"İşbaşı Eğitim Programları") giderleri çalışanlar tarafından karşılanmaktadır. Zaten işsizlik nedeniyle maddi durumu uygun olmayan işçiler işe girmek için özel hastanelerde sağlık raporlarının ücretlerini kendi ceplerinden karşılamaya çalışmaktadır. Bunu önlenmesi için Çalışma Bakanlığı gerekli eğitim ve denetlemeleri yapmalı, çalışanların mağdur olmasını önlemelidir.

Ayrıca bu yazıda kursiyer, stajyerler, çırakların da işyeri hekimi tarafından muayenesi yapılmalı denmektedir. Ancak bu grupta çalışanlar İSG-KATİP’te görünmemektedir. Buda işyeri hekiminin hak kaybına neden olmaktadır. İŞKUR’dan gelenler dahi 6 ayı bulan sürelerde bu şekilde çalışmaktadır.

İşe giriş sağlık raporların (EK2 formları)’nın “Kanaat ve Sonuç” kısmı için, bir rehberin yayınlanarak işyeri hekimlerince bu bölüm nasıl doldurulacağı ayrıntılı açıklanmalı ve sahada uygulama birliği sağlanmalıdır.

İşe giriş raporlarının (Ek 2 Formlarının) arşivlenmesi Çalışma Sosyal Güvelik Bakanlığı’na hızlı gönderilmesi açısında online işe giriş raporu sistemine acil olarak geçilmesinin sağlanması gerekmektedir. Hali hazırda bazı OSGB şirketleri bu sistemi kullanmakta bunun tüm firmalarca dijital sistemlere geçilmesi konusunda uyarılar yapılmalı hatta bir süre sonrada zorunlu hale getirilerek İSG-Katip üzerinden yapılması sağlanmalıdır. Aile hekimliğinde sürücü raporları öncesi kişisel bilgi formalarının doldurulması benzeri uygulama işe giriş raporlarına getirilmesi uygun olacaktır.

İşçi eğitimlerinin online eğitimler üzerinde yapılmasının sağlanması ön test son testlerle işçilerin eğitimleri izledikleri teyit edilmelidir.

İş yeri hekimi tarafında işçilerin sağlık geçmişlerinin e-nabız üzerinden incelenmesinin sağlanmasının önü açılmalı, KVKK yönüyle hekimi koruyucu mekanizmalar oluşturulmalıdır.

Hali hazırda İSG hizmeti almak zorunda olan firmalardan dahi, yetersiz denetimler sebebiyle bu hizmeti alanların sayısının çok düşük olduğu görülmektedir. Denetimlerin sadece iş kazası benzeri durumlarda yapıldığı sahadan gelen bilgilerle tarafımıza aktarılmaktadır.

Şanlıurfa Tabip Odası

İşçi Sağlığı ve İşyeri Hekimliği Komisyonu